İstanbul Ekmek Üreticileri Derneği (EKÜDER) Başkanı Ahmet Zeki Sarıhan, son zamanlarda yaşanan ekmek fiyat tarifesi çıkma sürecinde yaşanan belirsizliğe değinerek, açıklık getirdi.
Bilindiği gibi, bazı illerde fiyat tarifesine Valilik kanalıyla itiraz edilmiş ve iptal yoluna gidilmişti. EKÜDER Başkanı Ahmet Zeki Sarıhan, "Belirtmek durumundayız ki, fiyat tarifesi çıkma sürecinde yapılması gerekenleri, ilgililer ya bilmiyor, ya da yeterli seviyede bilmiyor" diyerek tepki gösterirken, "Sektörü temsil etme iddiasında olan her kişi ya da kurum, fiyat tarife sürecinde yapılacak uygulamaları, hak ve hukukun gerekenlerini bilmelidir" diye konuştu.
Sarıhan, ekmek fiyat belirleme sürecinde yaşanan hukuki süreci Ekmeğin Sesi'ne anlattı:
"Bilmedikleri nereden anlaşılıyor. Armut ile elmanın karıştırılmasından. Yetkisiz sembolik, adı üstünde “değerlendirme komisyonu”, karar alma yetkisi olan “itiraz komisyonu” ile karıştırıldı… Kısa ve öz bir anlatımla, fiyat tarife çıkma sürecinde yapılacak uygulamaları bir kez daha ilgililerin ve kamuoyunun bilgisine sunmak zorunlu hal aldı.
Ekmek fiyat tarifelerini düzenleyen iki Kanun var, biri 5174 sayılı Kanun ve ilgili yönetmeliği diğeri de 5362 sayılı Kanun ve ilgili Yönetmeliği.
A- 5362 sayılı Kanuna göre, tarifeyi Esnaf Odası hazırlar, Esnaf Birliği de onaylar ya da reddeder. Esnaf Birliği’nin fiyat tarifesini onama veya reddine kadar ki süreçte yapılacak uygulamalar tamamen teferruattır.Kesin olan, tarifenin Esnaf Odası tarafından hazırlanması, Esnaf Birliği tarafından da onanması veya reddedilmesidir.
Esnaf Odası’nın hazırladığı, Esnaf Birliği’nin de onayladığı tarifenin çıktığını kabul edelim. Çıkan tarifeye Belediye veya mülki amirlik itiraz hakkı var. İtirazın yapılacağı yer, “İtiraz Komisyonu”dur. İtiraz komisyonu; 1-Mülki idare amir (Vali) veya yardımcısının başkanlığında, 2-Ticaret Odası temsilcisi, 3-Esnaf Birliği temsilcinin katılımı ile toplanır. Komisyon 3 üyeden oluşur. Üç kişilik komisyon kararı çoğunlukla alır. Toplantıda çekimser oy kullanılmaz.
TARİFENİN REDDEDİLMESİ HALİNDE, TARİFENİN UYGULANMASI DURUR.Esnaf Odası, sil baştan yeni tarife hazırlar ve süreç ayni şekilde işler.
Komisyonun tarifeyi kabul etmesi durumunda, Valilik ve belediye tarifeyi mahkemeye götürerek itiraz edebilirler. Yargıya başvurulması tarifenin yürürlüğünü durdurmaz.
B- 5174 sayılı Kanuna göre Ticaret Odası tarife yapar ve onaylar.Burada da iki esas var. Tarifeyi Ticaret Odası yönetim kurulu yapar, Ticaret Odası Meclisi de onaylar.
Tarife hazırlama aşamasında komite, komisyon ve diğer işlemler tamamen teferruattır. Burada esas olan Yönetimin tarifeyi yapması ve Meclisin onamasıdır. Onanan tarifelere (Esnaf Odası/Birliği tarifelerinde olduğu gibi) Belediye ve Valilik itiraz edebilir. İtiraz edilirse,” İtiraz Komisyonu” toplanır. Ticaret Odası’nın çıkardığı tarifelere itiraz için toplanacak komisyon 4 üyeden oluşur. (Esnaf Odası/Birliği’nin yaptığı tarife, 3 üyeden oluşuyordu.)
1- Mülki Amir (Vali) ya da yardımcısının başkanlığında,
2- Belediye Başkanlığı’nın temsilcisi,
3- Ticaret Odası’nın temsilcisi, 4-Esnaf Birliği’nin temsilcisi ile toplanılır.
Karar oy çokluğu ile alınır.
Eşitlik halinde başkanın yanı Vali veya yardımcısının oyu iki oy sayılır. Çekimser oy kullanılmaz. Komisyonun kararları kesindir.
FİYAT TARİFESİNİN REDDEDİLMESİ HALİNDE, TARİFE YÜRÜRLÜKTEN KALKARTarifenin kabul edilmesi durumunda, Valilik ya da Belediye yargı nezdinde itirazda bulunabilir, bu durum tarifelerin yürürlüğünü durdurmaz.
C- Fiyat tarifelerinin çıkma aşamasında; iki komisyon var, bunlardan biri tarife hazırlama sürecinde “değerlendirme komisyonu” diğeri de tarife çıktığında “itiraz komisyonu”dur.
Değerlendirme komisyonunun, etkisi, karar alma yetkisi yoktur.
“İtiraz komisyonu”nun karar alma yetkisi var ve aldığı kararın uygulanması zorunludur.
İlgili ve yetkililer, bugüne kadar “değerlendirme komisyonu” ile “itiraz komisyonu” karıştırarak, “değerlendirme komisyonunu” karar makamı haline getirdiler."