İstanbul Ekmek Üreticileri Derneği (EKÜDER), geçtiğimiz hafta yaşanan ekmek fiyat tarifesindeki olayla ilgili bir açıklama yaptı. "Bazıları yetersizliklerini örtbas etmek için yalana başvurarak, olayı farklı yöne çekmek istemektedir" denilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
"KİMİN ŞİKAYET ETTİĞİ TARTIŞILIYOR""Ekmek maliyetini oluşturan unsurlarda, meydana gelen astronomik fiyat artışı, fırıncıları zam yapmaya zorlamış, bazı fırıncılar, kendi fiyat tarifelerini yapmış ve uygulamıştır. Fırıncıları kim şikâyet etti! Gizli bir iş mi yapıldı ki, kimin şikâyet ettiği tartışılıyor. 16 milyon İstanbullunun önünde bir uygulama yapılıyor; falanca mı şikâyet etti, yoksa şu mu? Bu manipülasyondan başka bir şey değildir. Hatırlarsanız bundan üç ay önce; “bu uygulamaların sıkıntı yaratacağını, ceza ile karşı karşıya kalınacağını” mesaj yoluyla paylaşmıştık. Bu durumda biz mi şikâyet etmiş olduk?
"TİCARET ODASI VE FIRINCILAR ODASI, ÜYELERİNDEN YANA TAVIR ALMALIYDI"Esnaf Birliği, kamu kurumlarına; “resmi fiyat tarifesi budur, denetimlerde bu tarifeyi dikkate alın, bunun üzerinde ekmek satışına izin vermeyin” anlamında yazılı talepte bulunmadı mı? Bunun yanında vatandaşlar, başta CİMER olmak üzere resmi kurumlara şikâyette bulunmadı mı? Bu yaşananlarda suçlu kim? İstanbul Valiliği görevini yapıyor. Yasal mevzuat ne diyorsa, valilik makamı onu yapıyor. Aksi olsa, vazifesini yapmamış olacak. 5174 ve 5362 sayılı Kanunlar, Odalara üyeleri için fiyat tarifesi yapma yetkisi veriyor. Eğer bir hata, eksiklik aranacaksa, Ticaret Odası’nda, Fırıncılar Odası/Esnaf Birliği’nde aranmalıdır. Valilik makamı haklı olarak, yasal mevzuat ve hükümetten yana tavır almıştır. Ticaret Odası ve Fırıncılar Odası da, üyelerinden yana tavır almalıydı. Nasıl mı? 2008 ile 2018 arası; Ticaret Odası’nın; “serbest piyasa ekonomisi uyarınca, üyelerimiz ürettikleri ürünlerin maliyet hesabını yapar, fiyatını belirler ve satışa sunar” dediği gibi, bugünde aynı şeyi demeli ve gereğini yapmalıydı.
"GERÇEK DIŞI İFADELERLE ORTAM BULANDIRILIYOR"Ticaret Odası ve Fırıncılar Odası, aradan çekildi, fırıncı ile resmi makamlar karşı karşıya kaldı. Odalar bu günlerde üyelerinin yanında olmayacak da ne zaman olacak? Olayın vahim ve kötü tarafı budur. Bu durumu örtbas etmek için, “falanca şikâyet etti, falanca şunu yaptı” türünden, gerçek dışı ifadelerle, ortam bulandırılıyor. Doğruluğuna inandığımız ve olması gereken şudur: “Ekmek fiyatı serbest olmalı. Ne yasal düzenleme, ne resmi kurumlar, ne sektör STK’ları ya da birileri fiyata müdahale etmemeli… Fiyatlar pazar gerçekleri üzerinden üretici ve satıcılar tarafından belirlenmelidir.” Uzun zamandır savunduğumuz görüş budur.
"ZAM AÇIKLAMASI ZARAR SEKTÖRE ZARAR VERİYOR"Zam kelimesi, kamuoyu ve halk nezdinde olumsuz karşılanıyor. Ne kadar haklı gerekçesi olursa olsun, zam kelimesi negatif etki yapıyor. Sektörün temsilcileri, her fırsatta, zam konusunda adeta şov yapıyor. Ekmek zammının kamuoyunda tartışılması, başta fırıncılar olmak üzere, ülke ekonomisine, hükümet politikalarına zarar veriyor. Tek faydalı tarafı (!), açıklama yapan STK başkanlarının ego ve gururlarını tatmin etmesidir. Ne olacak? Resmi makamlar; yasal mevzuattan aldıkları yetki ile, 5174 ve 5362 sayılı Kanunlara uygun tarifelerin uygulanıp uygulamadığını denetleyecek ve gerekli işlemi yapacak. Resmi tarife ile ekmek satışı yapmayan; serbest piyasa ekonomi kurallarını gerekçe gösteren, 6502 sayılı Kanunu dikkate alarak ekmek satışı yapanlar da, hukuki haklarını kullanarak, savunmalarını yapacak.Fırıncı, ürettiği ürünün fiyatını kendisi belirlemelidir. Yasal mevzuat, resmi makamlar, Odalar, Dernekler, sektör STK’ları kısaca, üretici veya satıcının dışında başkaları fiyata karışmamalı, müdahale etmemelidir."