Kuru ekmekten üretildi: Yüzde yüz yerli

Şanlıurfa’da Türk mühendisler, israf edilen ekmek ve diğer atık gıdalardan doğal gübre üretti. Yerli ve milli projenin dünyada bir ilk olduğunu belirten mühendisler, ürettikleri gübrenin dünyaya umut olacağını söyledi.

Gündem 18.10.2022, 15:19 18.10.2022, 15:25
Kuru ekmekten üretildi: Yüzde yüz yerli

Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğüne (TAGEM) bağlı GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü (GAPTAEM), Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitesi ve özel sektör iş birliğiyle önemli bir çalışmaya imza attı. Türk mühendisler, “Fosfor Çözücü Mikrobiyal Kültür İçeren Biyogübre Formülasyonlarının Geliştirilmesi” isimli proje çerçevesinde, kullanım dışı kalan kuru ekmeklerden fosfor çözücü mikrobiyal kültür içeren gübre üretti.

Proje çalışmaları doğrultusunda yapılan laboratuvar araştırmalarında, bitkiler tarafından alınamayan fosforu yüzde 110 ile yüzde 150 oranında çözdüğü saptanan faydalı fungusun, organik dolgu malzemeleri üzerinde geliştirildikten sonra arazi denemelerinde bitki gelişimine etkisi değerlendirildi. Dolgu maddesi olarak kuru ekmek ve farklı bitki materyalleri değerlendirildi ve bu sayede hem geri dönüşümün hem de organik ürünün elde edilmesi sağlandı. Projede, her bir tohuma mikrobiyal gübre olarak kullanılacak funguslar, tohumdan önce toprağa uygulanarak üzeri yaklaşık bir santim toprak ile kapatıldıktan sonra mısır tohumu bırakıldı. Ekimle beraber üzeri kapatılan tohumlar sulandı. Kontrol parseline ise sadece tohum ekildi ve bitkilere su dışında hiçbir uygulama yapılmadığı bildirildi. Hasat işleminde her mikrobiyal gübreye ait 10 bitkinin boy, koçan sayısı ve ağırlığı, yaprak sayısı ve ağırlığı, koçan yüksekliği, bitki ağırlığı, sap ağırlığı, kök ağırlığı ve dane ağırlıkları tartılarak sonuçlar incelendi. Elde edilen veriler doğrultusunda, fosfor çözme yeteneğine sahip ve bitki gelişimine olumlu katkı sağlayan iki fungustan üretilen mikrobiyal gübre ile oldukça başarılı sonuçlara ulaşıldı. GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü İbrahim Halil Çetiner, doğal gübreyi özel sektör ortaklığıyla kurulacak tesisle birlikte önce Türkiye'de daha sonra da dünyada kullanılmaya hazır hale getirmeyi hedeflediklerini söyledi.

“Proje, dünyada bir ilk”

Projenin dünyadan bir ilk olduğunu belirten Müdür Çetiner, “Enstitümüzün bitki sağlığı bölümünden arkadaşlarımız, 'Kuru ekmekten nasıl faydalanabiliriz?', bunu düşündüler. Ve atık ekmeğin, küflü ekmeğin üzerinde gelişen funguslar üzerinden çalışmayı başlatıp buna çörek otu ve diğer atık bitkilerde eklendi ve sonuç olarak bir fungus bulundu. Bu fungus sayesinde topraktaki çözünemeyen fosforu çözebiliyoruz ve yarayışlı hale geliyor. Yani bitkinin topraktan alamayacağı, alamadığı fosfor bu fungus sayesinde yarayışlı ve alabilir forma geliyor. Denemelerimizi yaptık, bu çalışma dünyada ilk defa gerçekleşen bir çalışma oldu. Bazı bitkilerde denedik ve fosforun gerçekten çözündüğünü ve bitkiye gübre vermeden, fosfor vermeden fosfor ihtiyacını topraktan karşıladığını gördük. Bazen fosfor yarayışlı olmuyor bu yarayışlı olmayan fosforu çözerek yarayışlı hale getirmesi dünyada bir ilktir. Bu konuda ülkemizde ve dünyada yeni bir çığır açacağını düşünüyoruz. İnşallah kuru ekmek gibi atık ve doğal malzemelerle sonuçta doğal bir gübre elde etmiş olacağız. Bu konuda özel sektörle işbirliğimiz devam ediyor sonuçlandırıldıktan sonra özel sektör tarafından da yaygınlaştırılacaktır. Yaptığımız çalışma gübre masrafını düşürüyor buda tek başına yeterlidir. Yaptığımız çalışmalarda gördüğümüz kadarıyla verimde de artış söz konusu” dedi.

“Ekmek israfı ortadan kalkıyor”

GAPTAEM Ziraat Yüksek Mühendisi Şahimerdan Türkölmez, projeyle ilgili açıklamasında, “Elde ettiğimiz mikrobiyel ürünlerden bir tanesi topraktaki çözünemeyen bitkinin alamadığı fosforu 100 ila 150 kat arası çözerek bitki için faydalı bir hale getiriyor. Bu çalışma dünyada ilk kez yapılan bir çalışmadır. Daha önce yapılan çalışmalara baktığımızda bakteriler ile ilgili çalışmalar var ama funguslarla ilgili olarak dünyada yapılmış ilk örneği olacak. Üretime kazandırmak için dolgu maddesi olarak kuru ekmekten faydalandık. Ülkemizde ekmek israfı çok fazla bunu geri dönüştürmek adına ve maliyetleri de düşünerek kuru ekmeği ve kırık buğdayı tercih ettik. Bunlar üzerinde geliştirdiğimiz fungusları belli oranlarda toprakta ve bitki üzerinde denemeler yaptığımızda hiç gübre uygulamadan, sadece fungustan elde ettiğimiz ürünü vererek yaklaşık olarak yüzde 10 verim artışına sebep olduk; bu çalışmanın bu kısmı, dünya için yeni bir çalışma oldu. Bununla birlikte zaten dünyada fosfor kaynakları, rezervleri ciddi anlamda tükenme durumuna geldi. Fosfor yaşamımızın ana temel maddesi olduğu için biz geri dönüşümü burada hedefledik. Fosforun tekrar kazanımını sağladık. Elde edilen fungustan oluşan bu ürün sayesinde artık atıl durumda bitkinin alamadığı fosfor, bitki tarafından kullanılabilir hale getiriliyor. Bu da çalışmaya yeni bir boyut kazandırdı. Bundan sonraki kitlesel üretimde de yeni yeni ufuklar açacağına inanıyoruz. Fosforla ilgili olarak da tıkanmak üzere olan bir sektördeki tıkanmaya da ülkemiz kaynaklarıyla tamamen bizim yapmış olduğumuz bu ürün sayesinde yeni bir açılım getirilmiş oldu. Hedeflerimize ulaştık. Bundan sonra da kitlesel üretimle ilgili tesisleşme sürecimiz devam edecek ve ondan sonra da bunu önce ülkemiz üreticilerine sonrada yurt dışına satışlarının gerçekleşeceğine inanıyoruz” ifadelerini kullandı.

Kaynak: İHA

Yorumlar (0)
Namaz Vakti 04 Haziran 2023
İmsak 03:29
Güneş 05:26
Öğle 13:07
İkindi 17:06
Akşam 20:38
Yatsı 22:26
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 35 85
2. Beşiktaş 35 77
3. Fenerbahçe 35 77
4. A.Demirspor 35 66
5. Başakşehir 35 59
6. Trabzonspor 35 57
7. Konyaspor 35 50
8. Karagümrük 35 48
9. Kayserispor 35 46
10. Kasımpaşa 35 43
11. Ankaragücü 35 42
12. Antalyaspor 35 41
13. Alanyaspor 36 41
14. Sivasspor 35 40
15. İstanbulspor 35 38
16. Giresunspor 35 37
17. Ümraniye 35 30
18. Gaziantep FK 35 25
19. Hatayspor 35 23
Takımlar O P
1. Samsunspor 36 78
2. Rizespor 36 68
3. Pendikspor 36 67
4. Bodrumspor 36 62
5. Sakaryaspor 36 62
6. Eyüpspor 36 62
7. Göztepe 36 60
8. Manisa FK 36 56
9. Keçiörengücü 36 56
10. Bandırmaspor 36 55
11. Boluspor 36 52
12. Altay 36 40
13. Erzurumspor 36 39
14. Tuzlaspor 36 38
15. Gençlerbirliği 36 38
16. Altınordu 36 35
17. Adanaspor 36 25
18. Denizlispor 36 23
19. Yeni Malatyaspor 36 16
Takımlar O P
1. M.City 38 89
2. Arsenal 38 84
3. M. United 38 75
4. Newcastle 38 71
5. Liverpool 38 67
6. Brighton 38 62
7. Aston Villa 38 61
8. Tottenham 38 60
9. Brentford 38 59
10. Fulham 38 52
11. Crystal Palace 38 45
12. Chelsea 38 44
13. Wolves 38 41
14. West Ham United 38 40
15. Bournemouth 38 39
16. Nottingham Forest 38 38
17. Everton 38 36
18. Leicester City 38 34
19. Leeds United 38 31
20. Southampton 38 25
Takımlar O P
1. Barcelona 37 88
2. Atletico Madrid 38 79
3. Real Madrid 38 77
4. Real Sociedad 38 71
5. Villarreal 38 63
6. Real Betis 37 59
7. Osasuna 38 53
8. Athletic Bilbao 38 53
9. Mallorca 38 50
10. Girona 38 49
11. Rayo Vallecano 38 49
12. Sevilla 38 49
13. Cadiz 37 41
14. Getafe 37 41
15. Valencia 37 41
16. Almeria 37 40
17. Celta Vigo 37 40
18. Real Valladolid 37 39
19. Espanyol 37 36
20. Elche 37 24

Gelişmelerden Haberdar Olun

@