Kuraklık buğdayı vurdu, fiyatlar şimdiden yükselişe geçti

Kuraklık nedeniyle hem iç pazardaki buğdayın hem de Türkiye’nin ithal ettiği buğdayın yüksek fiyattan pazara girmesi bekleniyor. Buğday ve arpa gibi tahılların fiyatlarının artması temel gıda ürünlerinde zamların devam edeceği anlamına geliyor.

Ekonomi 19.08.2021, 11:01 19.08.2021, 11:01
Kuraklık buğdayı vurdu, fiyatlar şimdiden yükselişe geçti

Yüksek sıcaklıkların ve kuraklığın mayıs ayında etkili olması sebebiyle tahıl rekoltesinde düşüş bekleniyor. Tahıl üretiminde yaşanacak kayıplar ithalatın artmasına sebep olacak. Kuzey yarım küreyi vuran sıcak hava dalgası sebebiyle dünyanın en büyük iki buğday üreticisi Rusya ve Kanada’da da rekolte düşüşü öngörülüyor.

Buğday, arpa ve mısır gibi ürünlerdeki fiyat artışları ise makarna, bulgur ve ekmek gibi temel gıda ürünlerini doğrudan etkiliyor.

Türkiye’de 2020 yılında 20,5 milyon ton buğday üretilmişti. Ancak bu yıl kuraklığın bazı yerlerde yüzde 70’e varan verim kayıplarına yol açması sebebiyle rekolte tahminlerinde büyük düşüş görüldü.

Mayıs ayında 50 yılın en yüksek hava sıcaklıklarının kaydedildi. İlkbahar aylarının da yağışsız geçmesi sebebiyle buğday ve arpa yeterince büyümediği için pek çok çiftçi erken hasat yapmak zorunda kalırken üründe büyük bir rekolte kaybı görüldü.

ABD Tarım Bakanlığı ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri de 2021 yılı arpa ve buğday rekoltesi için düşüş öngördü.

50 YILIN EN YÜKSEK SICAKLARI BUĞDAYI KAVURDU

Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı’nın (USDA), Türkiye’nin tahıl ve yem üretimine dair kaleme aldığı 27 Temmuz 2021 tarihli raporda Türkiye’de  kuraklığa, buğday ve arpadaki düşük rekoltelere ve Türkiye’nin ithal ettiği ürün miktarının artacağına işaret edildi.

Rapora göre Türkiye’de 1 Ekim 2020 ile 30 Haziran 2021 arasında gerçekleşen ortalama yağış miktarı geçen yıldan yüzde 23 daha az olarak kaydedildi.

ABD Tarım Bakanlığı’nın bu sezon Türkiye için rekolte tahmini 16,5 milyon ton oldu. Nisan ayındaki tahmin ise 17,6 milyon tondu.

TÜİK ise buğday üretiminin yüzde 7,3 oranında azalarak 19 milyon ton, arpa üretiminin yüzde 6 oranında azalarak 7,8 milyon ton olacağını tahmin etmişti.

DEVLETTEN KURAKLIK DESTEĞİ

Ulusal Hububat Konseyi Başkanı Özkan Taşpınar, hasatların henüz bitmediğini, bazı bölgelerde aşırı kuraklıklar olduğunu, bunun için de devletin destekte bulunduğunu belirtti.

Taşpınar, Sözcü’ye verdiği mülakatta, “TARSİM sigortalı olsun ya da olmasın devlet hasara göre bir ödeme yapacak. Bu şekilde çiftçi hiç değilse tohum ve gübre ihtiyaçlarını yeniden sağlamış olacak. Kuraklık için verilen TARSİM sigortasının devlet karşılığı da yüzde 50’den 70’e çıktı. Bunlara, kuraklığa karşı alınan önlemler gelecek yıllarda eşlik etmeli.” dedi.

“TARIM SİGORTASI ZORUNLU OLMALI”

Tarım sigortasının önemini vurgulayan Taşpınar, “Çiftçilerin tarlaları sigortalı olsa, hasarın yüzde 80’ini karşılardı. Bizim önerimiz de önümüzdeki dönemde tıpkı trafik sigortası veya deprem sigortası gibi tarım sigortasının da zorunlu olması yönünde.” diye konuştu.

Taşpınar ayrıca çiftçiye dönük kuraklık ödemelerinin de hasar oranına göre yapılacağını belirtti. Taşpınar’ın verdiği bilgiye göre dekar başı maksimum 100 TL olan kuraklık ödemeleri örneğin dekar başına yüzde 60 kayıpta 60 TL, yüzde 80 kayıpta 80 TL olarak hasar oranına göre yapılacak.

Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) buğday alım fiyatları makarnalık buğday için bir önceki yıla kıyasla yüzde 36 artışla ton başına 2 bin 450 TL, kırmızı/beyaz sert ekmeklik buğday için bir önceki yıla göre yüzde 36 artışla ton başına 2 bin 250 TL, arpa için ise yüzde 37 artışla ton başına 1 bin 750 TL olarak belirlendi.

MALİYETLER DE FİYATLAR DA ARTTI

TÜİK’in çiftçinin üreterek piyasaya satışını yaptığı ürünlerin ilk el satış fiyatlarındaki zaman içerisinde meydana gelen değişimlerin oransal göstergesini aylık olarak takip etmek maksadıyla hesaplanan Tarımsal Üretici Fiyat Endeksi (Tarım ÜFE) rakamlarına göre Türkiye’de buğdayın üretici fiyatı yılın aynı dönemine göre temmuzda yüzde 32,89 arttı.

Ancak hem üretimin düşük olması hem de girdi maliyetlerinin artması sebebiyle buğday fiyatlarındaki artış çiftçilere kazanç olarak dönmedi.

Buğday fiyatının artmasının sebebi ise yalnızca kuraklık değil. Üretim maliyetinin artması, tarımsal ürün fiyatlarının artmasında en büyük etkenlerden biri olarak görülüyor.

TÜİK’in temmuz ayında açıkladığı verilere göre, tarımsal girdi fiyat endeksi, 2021 yılı mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 2,49, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 24,43 artış gösterdi.

Böylece tarımsal girdi enflasyonu son 2,5 yılın zirvesini görmüş oldu. Gübre önceki yılın aynı ayına göre yüzde 45,90 artarken tohum ve dikim materyali yıllık yüzde 9,15 ile, tarımsal ilaçlar yüzde 11,49 arttı.

BUĞDAY AÇIĞI İTHALAT İLE KAPATILABİLİR Mİ?

Türkiye’de buğday ve arpa üretiminin düşmesi nedeniyle yetkililerin çözümü ise talebin ithalattan karşılanması. Ancak iklim koşullarının bu yıl küresel çapta bir sıcaklık ve yağış sorunu oluşturması sebebiyle küresel hububat piyasasında da fiyatlar arttı.

ABD Tarım Bakanlığı bu yıl Türkiye’nin 11,5 milyon ton buğday ithal edeceğini belirtiyor. İthalat seviyesi Türkiye için yeni bir rekor anlamına geliyor. Türkiye’nin 2020’de yaptığı buğday ithalatı 9 milyon 750 bin tondu. İthalat karşılığında ödenen toplam ücret ise 2 milyar 365 milyon dolardı. Türkiye bu rakamlarla dünyada en çok buğday ithal eden ülke konumuna da yükseldi.

TMO şuana kadar toplam 1 milyon 185 bin tonluk ithalat ihalesi açtı. Bu ihalelerden 1 milyon ton civarında alım gerçekleşti. İhalelerin yıl içerisinde devamı gelecek.

RUSYA’DA İŞLER İYİ DEĞİL

Türkiye’nin geçen yıl ithal ettiği 9 milyon 750 bin ton buğdayın 6,5 milyon tonu Rusya’dan, 1 milyon tonu Ukrayna’dan, 550 bin tonu Kanada’dan, 400 bin tonu Meksika’dan ve 300 bin tonu da Litvanya’dan alındı. Ancak Türkiye’nin ithalatının yüzde 66’sını gerçekleştirdiği Rusya’da da bu yıl işler iyi değil.

ABD Tarım Bakanlığı’nın 12 Ağustos tarihli küresel tahıl raporuna göre üretimin azalması sebebiyle Rus buğdayının fiyatı ton başına 29 dolar arttı. Bakanlığın Mayıs’ta açıkladığı tahminlerine göre Rusya’nın üretiminin 2020 yılına göre yüzde 9 azalması bekleniyor.

ABD Tarım Bakanlığı’nın dünyanın en büyük buğday üreticileri olan Kanada ve Rusya’nın buğday üretimine ilişkin tahminlerini düşürmesi ve küresel stok ve ticaret tahminlerini aşağı çekmesi sonrası küresel borsalarda buğday vadeli işlemleri bu hafta yükseldi. Tahminlere göre küresel hububat rezervleri de 5 yılın en düşüğüne gerileyebilir.

FİYATLAR SOFRAYA YANSIYACAK

Buğdayda fiyatların artması, makarna ve ekmek gibi temel gıdaların da fiyatlarının artmasına sebep oluyor. TÜİK’in enflasyon sepetindeki ortalama fiyatlara göre buğday temmuz ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 23,53 arttı.

Aynı dönemde bulgurdaki yıllık artış yüzde 21, ekmekteki yıllık artış yüzde 26 ve makarnadaki artış yüzde 18,4 oldu. Böylece bulgur ve ekmek fiyatlarındaki artış enflasyonu sollamış oldu.

Tahıl ürünlerinin hasatlarının tamamlanması ve 2021’in rekolte ve ithalat tablosunun tamamlanmasının ardından gıda fiyatlarının daha da yükseleceği tahmin ediliyor. (Kronos34)

Yorumlar (0)
15
açık
Namaz Vakti 28 Mart 2024
İmsak 05:20
Güneş 06:47
Öğle 13:14
İkindi 16:45
Akşam 19:31
Yatsı 20:52
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 30 81
2. Fenerbahçe 30 79
3. Trabzonspor 30 49
4. Beşiktaş 30 46
5. Kasımpasa 30 43
6. Başakşehir 30 42
7. Rizespor 30 42
8. Antalyaspor 30 41
9. A.Demirspor 30 39
10. Alanyaspor 30 39
11. Sivasspor 30 38
12. Samsunspor 30 36
13. Kayserispor 30 36
14. Ankaragücü 30 33
15. Hatayspor 30 33
16. Konyaspor 30 33
17. Gaziantep FK 30 31
18. Karagümrük 30 30
19. Pendikspor 30 29
20. İstanbulspor 30 13
Takımlar O P
1. Eyüpspor 27 64
2. Göztepe 27 56
3. Sakaryaspor 27 47
4. Ahlatçı Çorum FK 27 45
5. Kocaelispor 27 45
6. Bodrumspor 27 44
7. Boluspor 27 43
8. Bandırmaspor 27 41
9. Gençlerbirliği 27 40
10. Erzurumspor 27 37
11. Ümraniye 27 33
12. Keçiörengücü 27 32
13. Manisa FK 27 31
14. Şanlıurfaspor 27 27
15. Tuzlaspor 27 27
16. Adanaspor 27 27
17. Altay 27 15
18. Giresunspor 27 7
Takımlar O P
1. Arsenal 28 64
2. Liverpool 28 64
3. M.City 28 63
4. Aston Villa 29 56
5. Tottenham 28 53
6. M. United 28 47
7. West Ham United 29 44
8. Brighton 28 42
9. Wolves 28 41
10. Newcastle 28 40
11. Chelsea 27 39
12. Fulham 29 38
13. Bournemouth 28 35
14. Crystal Palace 28 29
15. Brentford 29 26
16. Everton 28 25
17. Luton Town 29 22
18. Nottingham Forest 29 21
19. Burnley 29 17
20. Sheffield United 28 14
Takımlar O P
1. Real Madrid 29 72
2. Barcelona 29 64
3. Girona 29 62
4. Athletic Bilbao 29 56
5. Atletico Madrid 29 55
6. Real Sociedad 29 46
7. Real Betis 29 42
8. Valencia 28 40
9. Villarreal 29 38
10. Getafe 29 38
11. Las Palmas 29 37
12. Osasuna 29 36
13. Deportivo Alaves 29 32
14. Mallorca 29 30
15. Rayo Vallecano 29 29
16. Sevilla 29 28
17. Celta Vigo 29 27
18. Cadiz 29 22
19. Granada 28 14
20. Almeria 29 13

Gelişmelerden Haberdar Olun

@